متن منبر روز بیست و ششم ماه رمضان با موضوع ستر عیوب و روضه امام حسن مجتبی
«سی نغمه از رمضان»
فیش سخنرانی کوتاه - شرح دعای روزهای رمضان المبارک
متن دعا
اللَّهُمَّ اجْعَلْ سَعْیِی فِیهِ مَشْکُورا وَ ذَنْبِی فِیهِ مَغْفُورا وَ عَمَلِی فِیهِ مَقْبُولا وَ عَیْبِی فِیهِ مَسْتُورا یَا أَسْمَعَ السَّامِعِینَ
ترجمه
خدایا قرار بده کوشش مرا در این ماه قدرانی شده و گناه مرا در این ماه آمرزیده و کردارم را در آن مورد قبول و عیب مرا در آن پوشیده ای شتواترین شنوایان
شروع
خداوند بنده ای را که متصف به صفات خدا باشد را خیلی دوست دارد. از جمله صفات خدا که بسیار برای ما بندگان مایه آبرو شده و متأسفانه ما به جای اینکه از این صفت خدا حسن استفاده را ببریم، سوء استفاده می کنیم، صفت ستاریت خداست؛ چرا که خدا گناهان مارا می پوشاند و آبروی مارا نمی برد شاید جبران کنیم ولی ما دوباره گناه روی گناه می کنیم. از آنجایی که خدا بنده هایش را خیلی دوست دارد و نمی خواهد آبروی آنها را ببرد علاوه بر این که خودش عیب پوشی می کند دوست دارد ما هم عیوب بنده هایش را بپوشانیم. امام باقر علیه السلام میفرمایند: شخص، مؤمن نیست مگر اینکه در او سه روش باشد؛ یکى را از خدا فراگیرد و یکى را از پیامبر و سومى را از امام. اما روشى را که از خدا مىآموزد اینست که سِر نگهدار باشد خداوند می فرماید: عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلى غَیْبِهِ أَحَدا (جن/26)
...لَا یَکُونُ الْعَبْدُ مُؤْمِناً- حَتَّى یَکُونَ فِیهِ ثَلَاثُ سُنَنٍ- سُنَّةٌ مِنَ اللَّهِ وَ سُنَّةٌ مِنْ رَسُولِهِ وَ سُنَّةٌ مِنَ الْإِمَامِ- فَأَمَّا السُّنَّةُ مِنَ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ- فَهُوَ أَنْ یَکُونَ کَتُوماً لِلْأَسْرَارِ یَقُولُ اللَّهُ جَلَّ ذِکْرُهُ- عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلى غَیْبِهِ أَحَدا (بحار الأنوار ج75، ص: 292)
اقناع اندیشه
اما چرا باید عیب پوشی کرد؟ سه دلیل در این جا ذکر می کنیم:
1) اولین دلیل را از زبان مولا امیرالمومنین علی (ع) می آوریم. حضرت فرمودند :یَا عَبْدَ اللَّهِ لَا تَعْجَلْ فِی عَیْبِ أَحَدٍ بِذَنْبِهِ فَلَعَلَّهُ مَغْفُورٌ لَهُ وَ لَا تَأْمَنْ عَلَى نَفْسِکَ صَغِیرَ مَعْصِیَةٍ فَلَعَلَّکَ مُعَذَّبٌ عَلَیْهِ فَلْیَکْفُفْ مَنْ عَلِمَ مِنْکُمْ عَیْبَ غَیْرِهِ لِمَا یَعْلَمُ مِنْ عَیْبِ نَفْسِهِ وَ لْیَکُنِ الشُّکْرُ شَاغِلًا لَهُ عَلَى مُعَافَاتِهِ مِمَّا ابْتُلِیَ غَیْرُهُ بِهای بنده خدا! در خرده گیری از گناه کسی شتاب مکن؛ زیرا چه بسا که او آمرزیده شده باشد. ودر مورد خویش، به گناه کوچکی که کرده ای، ایمن مباش؛ زیرا شاید که به سبب آن عذاب شوى. پس، هر یک از شما از دیگری عیبی بداند، نباید به خرده گیری از او بپردازد ؛ زیرا می داند که خود نیز عیبی دارد و باید شکر این موهبت که عیبهایی که در دیگران هست در او نیست، وی را به خود مشغول دارد [و از عیب جویی دیگران باز ایستد] (بحارالأنوار ج72 ص261)
2) دلیل دوم را از زبان عارف بالله مرحوم دولابی بیان می کنیم: اگر از مشقی که یک بچّه دبستانی نوشته یا نقّاشی که کشیده است ایراد بگیری چنان به او بر می خورد و اخم می کند و از تو ناراحت می شود که ممکن است تا چهل سال بعد هم یادش نرود و بالاخره تلافی کند و تو را به همان خاطر بزند که چرا کاردستی او را نکوهش کردی. بچّه که این طور است، خدا و اولیاء خدا چطور؟ آیا جا دارد که از دست پرورده آنها ایراد بگیری؟ شیعیان و دوستان امیرالمؤمنین بچّه و فرزند و دست پرورده ائمّه اند. اگر از آنها ایراد بگیری به سازنده آنها بر می خورد و آن وقت خودت ضرر می کنی.
3) شخصى نزد عمر بن عبدالعزیز آمد و در بین سخنان از مردى نام برد، او را به بدى یاد کرد و عیبى از وى بزبان آورد. عمر بن عبدالعزیز گفت: اگر مایلى پیرامون سخنت بررسى و تحقیق می کنم در صورتی که گفته ات دروغ درآمد فاسق و گناهکارى و خبرى که داده اى مشمول این آیه است : یا ایها الذین آمَنوا اِن جائکُم فاسقٌ بنباءٍ فتَبَیَّنوا (حجرات/6)
در صورتیکه راست گفته باشى عیبجو و سخن چینى و مشمول این آیه هستى: هَمّاز مَشاء بنمیم (سوره معارج/ 11)
اگر میل دارى تو را مى بخشم و مورد عفوت قرار میدهم . مرد که از گفته خود سخت پشیمان و منفعل بود با سرافکندگى و ذلت درخواست عفو نمود و متعهد شد که دیگر از کسى عیبجوئى نکند و این عمل ناپسند را تکرار ننماید.
پرورش احساس
ببینید یک عیب پوشی با یک انسان چه می کند و چه برکاتی را شامل حالش میکند!
حاتم اصم (غیر از حاتم طایی است) اهل خراسان بود. روزی شخصی برای پرسش علمی نزد او آمد. در حین سؤال باد معده از او خارج شد. حاتم به او گفت: سؤالاتت را با صدای بلندتر بیان کن که گوش من سنگین است. آن شخص خیالش راحت شد که آبروی خود را نزد حاتم از دست نداده است. از آن روز به بعد تا آخر عمر، حاتم خود را به کری زد و به حاتم اصم معروف شد. بعد از مرگش خواب دیدند که خداوند به او فرموده بود: حاتم! یک شنیده را ناشنیده گرفتی من هم تمام دیده ها و شنیده های اعمالت را نادیده و ناشنیده می گیرم و تمام گناهانت را می بخشم (انیس اللیل فی شرح دعای کیل- کلباسی)
در گفتن عیب دگران بسته زبان باش ....... از خوبی خود عیب نمای دگران باش
واعظ قزوینی
عیب کسان منگر و احسان خویش ........ دیده فرو کن به گریبان خویش
آینه روزی که بگیری به دست ......... خود شکن آن روز مشو خود پرست
خویشتن آرای مشو، چون بهار .........تا نکند در تو طمع، روزگار
جامه ی عیب تو تنگ رشته اند .......... زان به تو نه پرده فرو هشته اند
رفتار سازی
هر گاه عیب دیگران به چشمت آمد از عیوب خودت یاد کن، کارهایی که در خلوتهایت انجام داده ای و غیر از خودت و خدایت هیچکس از آن خبر ندارد
دیگر اینکه وقتی عیبی از کسی دیدی و خواستی بازگو کنی یک لحظه خودت را جای او بگذار! آیا دوست داشتی آبرویت راببرد؟
و سوم اینکه بالاخره هرکسی خوبیهایی هم دارد، با دیدن یک بدی از کسی یاد خوبیهایش کن و احتمال بده که او از این عیبش دست بردارد
و چهارم اینکه احتمال بده اشتباها این کار از او سرزده است و تعمدی در کار نبوده است.
روضه کوتاه
نمونه کامل صفت عیب پوشی معصومین هستند. همسر امام مجتبی زهر را داخل آب ریخت و بالای سر حضرت گذاشت وقتی حضرت از آن آب نوشیدند برادران و خواهران را صدازدند وقتی همه آمدند فرمودن هر چه به سر من آمد از این کوزه بود. اگر بخواهم بگم کی من را مسموم کرده میتونم ولی رسواش نمی کنم (کرم و بزرگواری حضرت را ببین) یه مرتبه تشتی خواستن. زینب خوشحال شد گفت الان زهر را بر می گرداند و حالش خوب می شه ولی همین که سر را برداشت دیدند لخته های خون از دهان آقا بیرون ریخت....