متن منبر روز بیستم ماه رمضان با موضوع از آسایش تا آرامش به اضافه روضه حضرت علی علیه السلام

روز بیستم ـ از آسایش تا آرامش

«سی نغمه از رمضان»

فیش سخنرانی کوتاه -  شرح دعای روزهای رمضان المبارک

متن دعا

اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ 

ترجمه 

خدایا در این روز درب های بهشت رو ابه سوی من باز کن و و درهای دوزخ را به سوی من ببند و توفیق تلاوت قرآن را روزیم کن ای کسی که آرامش را در قلب مومنین قرار می دهی 

شروع

یکی از گمشده های بشر خصوصا بشر امروزی که همه به نوعی به دنبال آن هستند و اکثرا هم راههای غلطی را برای رسیدن به آن طی میکنند و نه تنها به آن نمیرسند بلکه فرسنگها خود را از آن دور می شوند، سکینه و آرامش است. اما این آرامش چیست و از چه راهی به دست می آید و چه فوایدی دارد؟

پر واضح است کسی که آرامش را در قلوب مؤمنین قرار میدهد کسی نیست جز خدا و قرآن هم به آن اشاره دارد آنجا که می فرماید: هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدادُوا إِیماناً مَعَ إِیمانِهِمْ وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ کانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکِیما. (فتح .4) 

او کسى است که آرامش را در دلهاى مؤمنان نازل کرد تا ایمانى بر ایمانشان بیفزایند لشکریان آسمانها و زمین از آن خداست، و خداوند دانا و حکیم است‏.

  سکینه  در اصل از ماده سکون به معنى آرامش و اطمینان خاطرى است که هر گونه شک و تردید و وحشت را از انسان زائل مى‏کند و او را در طوفان حوادث ثابت قدم مى‏دارد.

این آرامش ممکن است جنبه عقیدتى داشته باشد، و تزلزل اعتقاد را بر طرف سازد، یا جنبه عملى، به گونه‏اى که ثبات قدم و مقاومت و شکیبایى به انسان بخشد. (تفسیر نمونه ج22 ص28)

جالب اینکه در بعضى از روایات  سکینه  به  ایمان  تفسیر شده‏ است. از امام صادق علیه السلام در مورد آیه سؤال شد فرمودند:  هُوَ الْإِیمَانُ. (کافی / ج2 / 15)

اقناع اندیشه 

آثار و فوائد آرامش:

بررسى حال مؤمنان، و افراد بى ایمان، روشنگر این حقیقت است که گروه دوم در یک حال اضطراب و نگرانى دائم به سر مى‏برند، در حالى که گروه اول از اطمینان خاطر بى نظیر بهره‏مندند، و در سایه آن:

هرگز از کسى جز خدا نمى‏ترسند: وَ لا یَخْشَوْنَ أَحَداً إِلَّا اللَّهَ (احزاب- 39).

هرگز ملامتها و سرزنش این و آن در اراده آهنینشان اثر نمى‏گذارد وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ (مائده- 54).

هرگز به خاطر آنچه از دست داده‏اند غمگین نمى‏شوند، و به آنچه دارند دلبستگى شدید ندارند، و این دو اصل سبب مى‏شود که آرامش روحى آنها به خاطر گذشته و آینده متزلزل نشود لِکَیْلا تَأْسَوْا عَلى‏ ما فاتَکُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاکُمْ (حدید- 23).

و بالآخره هرگز در برابر حوادث سخت سست نمى‏شوند، و اندوهى به خود راه نمى‏دهند، و همواره خود را برتر از دشمن مى‏بینند: وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ‏ (آل عمران- 139).

مؤمن در میدان حوادث خود را تنها نمى‏بیند، دست لطف و حمایت خدا را دائما بر سر خویش احساس مى‏کند، و یارى فرشتگان را در وجود خویش لمس مى‏کند. در حالى که اضطراب حاکم بر افراد بى ایمان از خلال گفتار و رفتارشان مخصوصا به هنگام وزش طوفانهاى حوادث کاملا محسوس است.

در ذیل آیه مورد بحث (فتح/4) دو جمله آمده که هر کدام بیانگر یکى از عوامل  سکینه  و آرامش مؤمنان است: نخست جمله  و للَّه جنود السماوات و الارض : (لشکریان آسمانها و زمین از آن خدا و تحت فرمان اویند) سپس جمله  وَ کانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکِیماً  (خداوند علیم و حکیم است).

اولى به انسان مى‏گوید اگر با خدا باشى تمام قواى زمین و آسمان با تو است، و دومى به او مى‏گوید: خداوند هم نیازها و مشکلات و گرفتاریهاى تو را مى‏داند و هم از تلاشها و کوششها و اطاعت و بندگى تو با خبر است و با ایمان به این دو اصل چگونه ممکن است آرامش خاطر بر وجود انسان حاکم نگردد.(تفسیر نمونه، ج‏22، ص: 28)

پرورش احساس با داستان 

گویند انوشیروان بر بوذرجمهر حکیم خشمگین شد و او را زندانی کرد پس از مدتی از وضع او جویا شد، دید بوذرجمهر در گوشه ی زندان با کمال آرامش و خونسردی نشسته است. پرسید چگونه بدین حالت صبر کرده و با اطمینان نشسته ای؟ گفت: مرا معجونی است از شش ماده که هر روز کمی از آن را می خورم در نتیجه قوت قلب و اطمینان برایم فراهم می شود. گفت: طرز ساختن آنرا به من بیاموز. گفت: 1- اطمینان و امیدواری به خدا 2- آنچه از جانب خدا مقدّر شده خواهد شد 3- شکیبائی بهترین چیزی است که شخصِ مورد آزمایش به کار می برد. 4- اگر صبر نکنم چه کنم؟ 5- ممکن است وضعی از این بدتر هم که من دارم پیش بیاید. 6- از ساعتی تا ساعت دیگر امید فرج است. روشن است که برگشت مفاد هر شش جمله مربوط به دین و مذهب است که آدمی را در برابر گرفتاریها و مشکلات زندگی کمک می نماید.

(نتایج و فوائد دین / کمپانی)

رفتار سازی 

برای کسب آرامش یک راه  اذکار روز های هفته و به خصوص ذکر صلوات است و راه دیگر تلاوت و انس با قرآن است که در دعای امروز هم از خدا توفیق آن را خواستیم. البته قرائت قرآن به منظور فهم مضامین باید باشد تا تاثیر گذار باشد نه صرفا برای ثواب. سید محمود مرعشی می گوید: آیت الله مرعشی نجفی به خویشاوندان و نزدیکان و به ویژه به فرزندان خود سفارش می کرد که در منزل هیچ وقت قرآن را دور از دسترس قرار ندهند بلکه در طاقچه یا جایی بگذارند تا همیشه دیده شود و می فرمود: «یادتان نرود که هرگاه چشمتان به آن می افتد، چند آیه ای از آن تلاوت کنید و کوشش نمایید تا آیاتی از آن را حفظ کنید» و توصیه می کردند که حتماً با وضو و طهارت قرآن را تلاوت کنید. اگر می خواهید توفیق از شما سلب نشود هر روز یک جزء یا هر مقدار که می توانید، قرآن بخوانید زیرا قرآن به شما آرامش خاطر و امنیت می بخشد.

(نشریه قرآنی بشارت)

روضه کوتاه

کسی که عمری با یاد و ذکر خدا آرامش گرفته با آرامش هم از دنیا می رود لذا امام فرمود با دلی آرام و قلبی مطمئن از بین شما می روم. مثل جد بزرگوارشان که امروز در بستر شهادت است و دیگه امشب به آرامش می رسد. مثل امروزی حضرت داتند وصیت می کردند. فرمودند:

من از همسایگان شما بودم، که چند روزى در کنار شما زیستم، و به زودى از من جز جسدى بى روح و ساکن پس از آن همه تلاش، و خاموش پس از آن همه گفتار، باقى نخواهد ماند، پس باید سکوت من، و بى حرکتی دست و پا و چشم‏ها و اندام من، مایه پند و اندرز شما گردد، که از هر منطق رسایى و از هر سخن مؤثّرى عبرت انگیزتر است. ... فردا ارزش ایّام زندگى مرا خواهید دید، و راز درونم را خواهید دانست. پس از آن که جاى مرا خالى دیدید و دیگرى بر جاى من نشست، مرا خواهید شناخت. (نهج البلاغة-ترجمه دشتى ص 275)