متن منبر روز ششم ماه رمضان با موضوع گرفتاری های گناه به اضافه روضه انکسر ظهری

روز ششم – گرفتاریهای گناه

«سی نغمه از رمضان»

فیش سخنرانی کوتاه -  شرح دعای روزهای رمضان المبارک

متن دعا

اللَّهُمَّ لا تَخْذُلْنِی فِیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ وَ لا تَضْرِبْنِی بِسِیَاطِ نَقِمَتِکَ وَ زَحْزِحْنِی فِیهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِکَ بِمَنِّکَ وَ أَیَادِیکَ یَا مُنْتَهَى رَغْبَةِ الرَّاغِبِینَ

ترجمه 

خداوندا در این روز به ارتکاب نافرمانیت خوارم مگردان و مرا به شلاق های عذاب نکوبان و مرا از عوامل غضبت به منت و نعماتت حفظ و حراست فرما ای انتهای آرزوی آرزومندان.

شروع

دعاهایی که از معصومین به ما رسیده علاوه بر اینکه به مایاد میدهد از خدا چه بخواهیم و چگونه بخواهیم؛ یادآور بعضی آموزه های دینی هم هستند. در دعای امروز بلافاصله بعد از اینکه از خدا میخواهد که مرا از نافرمانی خود دور کن ، میفرماید مرا با تازیانه های عذاب مجازات مکن، این نشان میدهد که یکی از عوامل مجازاتهای الهی گناهان ما هستند و ضمن اینکه دعا میکنیم، حواسمان باشد که این عامل مجازات را از خود دور کنیم. از آیات قرآن هم این نکته به خوبی قابل استفاده است. مثلا در آیه ای می فرماید:

وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ )شوری/30)

این آیه به خوبى نشان مى‏دهد مصائبى که دامنگیر انسان مى‏شود یک نوع مجازات الهى و هشدار است (هر چند استثنائاتى دارد که بعد به آن اشاره خواهد شد) و به این ترتیب یکى از فلسفه‏هاى حوادث دردناک و مشکلات زندگى روشن مى‏شود.

جالب اینکه در حدیثى از امیر مؤمنان على علیه السلام مى‏خوانیم: که پیامبر گرامى خدا صلی الله علیه وآله فرمود:

خیر آیة فى کتاب اللَّه هذه الایة! یا على! ما من خدش عود، و لا نکبة قدم الا بذنب، و ما عفى اللَّه عنه فى الدنیا فهو اکرم من ان یعود فیه و ما عاقب علیه فى الدنیا فهو اعدل من ان یثنى على عبده:

" این آیه (آیه فوق) بهترین آیه در قرآن مجید است، اى على! هر خراشى که از چوبى بر تن انسان وارد مى‏شود و هر لغزش قدمى، بر اثر گناهى است که از او سر زده و آنچه خداوند در دنیا عفو مى‏کند، گرامى‏تر از آن است که (در قیامت) در آن تجدید نظر فرماید و آنچه را که در این دنیا عقوبت فرموده، عادلتر از آن است که در آخرت بار دیگر کیفر دهد"! و به این ترتیب اینگونه مصائب علاوه بر اینکه بار انسان را سبک مى‏کند  او را نسبت به آینده کنترل خواهد نمود. ( تفسیر نمونه، ج‏20، ص: 44)

اقناع اندیشه

با  توضیح و تبین

اما آیا همه گرفتاریها به همین خاطر است؟ خیر. پس فلسفه تلخی ها و ناگواری ها چیست؟

پاسخ : برخی از ناگواریها به دست خود ماست و برخی در اختیار ما نیست . بسیاری از حوادث تلخ به خاطر عدم دقت و مدیریت صحیح خود ماست . اگر در داد و ستدها ، اسناد تجاری را محکم تنظیم نکردیم و ضامن و وثیقه از طلبکار نگرفتیم و او مال ما را نداد ، مقصر خود ما هستیم .

اگر روی حوض آب نرده نگذاشتیم و کودک در آن افتاد و غرق شد ، مقصر خود ما هستیم.

اگر مراعات بهداشت ، قوانین رانندگی و آداب اجتماعی را نکردیم و گرفتار امراض و تصادفات و تحقیرها شدیم ، مقصر خود ما هستیم . (پرسشهای مهم پاسخهای کوتاه-محسن قرائتی)

بعضی از گرفتاریها هم به خاطر کوتاهی در وظایف دینی است و خدا میخواهد ما را متذکر وظیفه مان کند.

پرورش احساس با داستان

به عنوان مثال: امام حسن عسکری علیه السلام به نقل از امیرالمؤ منین علی علیه السلام حکایت فرمود: روزی پیرمردی به همراه فرزندش نزد رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله شرفیاب شد. پیرمرد با گریه و زاری عرضه داشت : یا رسول اللّه ! من پسرم را بزرگ کردم و هزاران رنج و زحمت برایش متحمّل شدم و از مال و ثروت خود، او را کمک کردم تا آن که مستقلّ و خودکفا گردید، ولی امروز که من ضعیف و ناتوان گشته ام و تمام اموال و هستی خود را از دست داده ام ، او از هر گونه کمکی به من دریغ می کند و حتّی لقمه نانی هم به من نمی دهد. حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله خطاب به فرزند کرد و فرمود: تو در این مورد چه جوابی داری ؟ گفت : یا رسول اللّه ! من چیزی زاید بر مخارج خود و عائله ام ندارم . حضرت به پدر فرمود: اکنون چه می گوئی ؟ 

گفت : یا رسول اللّه ! او دارای چندین انبار گندم و جو و کشمش می باشد و نیز کیسه هائی پر از درهم و دینار دارد. رسول خدا به فرزند فرمود: چه پاسخی داری ؟ اظهار داشت : یا رسول اللّه ! او اشتباه می کند، چون من هیچ ندارم . در این هنگام ، حضرت رسول خطاب به فرزند کرد و فرمود: از عذاب خداوند بترس و نسبت به پدرت که آن همه برای تو زحمت کشیده است ، نیکی و احسان کن . پسر گفت : یا رسول اللّه ! من چیزی ندارم . 

حضرت فرمود: این ماه از بیت المال به او کمک می کنیم ؛ ولی از ماه آینده باید پدرت را کمک نمائی و به یکی از اصحاب خود به نام اُسامة بن زید دستور داد تا صد درهم به آن پیر مرد بپردازد. در پایان ماه ، پدر دو مرتبه به همراه پسر خود نزد رسول خدا آمد وعرضه داشت : یا رسول اللّه ! فرزندم چیزی به من نداد و پسر همچنین گفت : من چیزی ندارم . حضرت به فرزند اشاره نمود: که تو دارای ثروت بسیاری هستی ؛ ولی با این برخوردی که نسبت به پدرت داری ، همین امروز فقیر و تهی دست خواهی شد. همین که فرزند از نزد حضرت برگشت متوجّه شد که داد و فریاد افرادی که در همسایگی انبارهای آذوقه او هستند، بلند است . و هنگامی که چشمشان به پسر پیرمرد افتاد فریاد زدند: بوی گندیده انبارهای تو به همه ما اذیّت و آزار می رساند. و او را مجبور کردند تا اجناس فاسد شده انبارهایش را تخلیه کند؛ او نیز چندین کارگر گرفت و با پرداخت پولی بسیار، آن اجناس فاسدشده را در بیابان های شهر تخلیه کرد. و چون به کیسه های طلا و نقره اندوخته شده مراجعه کرد، آن ها را چیزی جز سنگ و ریگ ندید و تمام زندگی و ثروت او تباه گردید وسخت در تنگ دستی قرار گرفت ، به طوری که حتّی محتاج لقمه نانی برای شام خود گردید و در نهایت مریض و رنجور شد. سپس حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله ، در رابطه با اداء حقوق والدین چنین فرمود: مواظب باشید که پدر و مادر خود را ناراحت و غضبناک نکنید و راضی نباشید که آنان نیازمند و محتاج گردند؛ وگرنه بدانید که غیر از عذاب دنیا نیز در قیامت به عقاب دردناک الهی مبتلا خواهید شد.

منبع: چهل داستان و چهل حدیث از حضرت رسول خدا (ص)- سایت راسخون- نویسنده:عبدالله صالحی

رفتار سازی

چه کنیم تا از عقوبات الهی نجات یابیم. راههای مختلفی در آیات و روایات آمده از جمله:

اول : دعا

ِعَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ الدُّعَاءُ یَدْفَعُ الْبَلَاءَ النَّازِلَ وَ مَا لَمْ یَنْزِلْ ( الکافی ج : 2 ص : 469)

امام سجاد علیه السلام فرمود دعا بلاهای که بر سر آدم آمده و هنوز نیامده را دور می کند  

دوم : استغفار

َ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَقُولُ قَبْلَ وَقْعَةِ صِفِّین‏: وَ لَا یَدْفَعُ الْبَلَاءَ عَنْکُمْ حَتَّى تَتُوبُوا وَ تَرْجِعُوا، فَإِنْ تَتُوبُوا وَ تَرْجِعُوا فَیَسْتَنْقِذُکُمْ اللَّهُ مِنْ فِتْنَتِهِمْ وَ ضَلَالَتِهِمْ کَمَا اسْتَنْقَذَکُمْ مِنْ شِرْکِکُمْ وَ جَهَالَتِکُم (بحارالأنوار ج : 30 ص : 323)

بلا از شما دور نمی شود تا اینکه توبه کنید و باز گردید و اگر توبه کردید و باز گشتید خداوند شما را از درون فتنه ها و تاریکی ها نجات می دهد همان طور که شما را از شرک و جهالت نجات داد  سوم : صدقه

ِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ الصَّدَقَةَ لَتَدْفَعُ سَبْعِینَ بَلِیَّةً مِنْ بَلَایَا الدُّنْیَا مَعَ مِیتَةِ السَّوْءِ إِنَّ صَاحِبَهَا لَا یَمُوتُ مِیتَةَ السَّوْءِ أَبَداً مَعَ مَا یُدَّخَرُ لِصَاحِبِهَا فِی الْآخِرَةِ (الکافی ج : 4 ص : 6)صدقه هفتاد بلا از بلاهای دنیایی دور می کند علاوه بر این مرگ بد را از صدقه دهنده دور می کند و هر گز مرگ بدی نخواهدداشت علاوه بر این برای صدقه دهنده نیز در آخر ذخیره شد.

چهارم: صبر

لا تدفع المکاره إلا بالصبر 

چیزهایی که خوش آمد انسان نیست دور نمی شود مگر با صبر 

روضه کوتاه

چه سختیهایی را که امام حسین علیه السلام با صبر بر خود آسان کردند. تحمل مصیبت عزیزان به این راحتی ها نیست اما حضرت همه را به خاطر خدا تحمل کردند؛ اما نمیدانم داغ برادر با امام جه کرد که بالای سر اباالفضل فرمود الان انکسر ظهری حالا کمرم شکست.