روز چهاردهم- فلسفه بلای مومنین
«سی نغمه از رمضان»
فیش سخنرانی کوتاه - شرح دعای روزهای رمضان المبارک
متن دعا
اللَّهُمَّ لا تُؤَاخِذْنِی فِیهِ بِالْعَثَرَاتِ وَ أَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطَایَا وَ الْهَفَوَاتِ وَ لا تَجْعَلْنِی فِیهِ غَرَضا لِلْبَلایَا وَ الْآفَاتِ بِعِزَّتِکَ یَا عِزَّ الْمُسْلِمِینَ
ترجمه
خدایا مرا به خاطر لغزش هایم مواخذه نکن و درگذر در آن از خطاها و بیهودگی هایم و و مرا در آن نشانه تیر بلاهاو آفت ها قرار مده به عزتت ای عزت دهنده مسلمانان
شروع
برخی متدینین گاهی سوال می کنند :ما که خدا رو قبول داریم و اهل نماز و روزه و محراب و منبریم ، چرا اینقدر بلا و گرفتاری برامون پیش می آید ؟
أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ (عنکبوت:2)
تفسیر:
1. یفتنون از ماده فتنه در اصل به معنى گذاشتن طلا در آتش براى شناخته شدن میزان خلوص آن است، سپس به هر گونه آزمایش ظاهرى و معنوى اطلاق شده است. تفسیر نمونه
2.جالب اینکه در حدیثى که در اصول کافى از بعضى از معصومین در تفسیر آیه أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ آمده چنین مىخوانیم:
یفتنون کما یفتن الذهب، ثم قال یخلصون کما یخلص الذهب!:
آزمایش مىشوند همانگونه که طلا در کوره آزمایش مىشود، و خالص مىشوند همانگونه که فشار آتش ناخالصیهاى طلا را از بین مىبرد و آن را خالص مىکند. تفسیر نمونه
اقناع اندیشه با مقایسه و تشبیه و توضیح به نمونه
برای اینکه بهتر فلسفه بلا ها را درک کنیم جریانی از لقمان حکیم برای شما تعریف کنم که مولوی هم در مثنوی آن را نقل کرده است :
لقمان حکیم، مدّتی غلام ( و برده) بود. مولایش ثروت و باغ و ملک فراوان داشت و دارای غلامان متعدد بود. در میان غلامان او، لقمان قیافه ای سیاه و تیره داشت، ولی در سیرت و معرفت، سرآمد همه بود:
بود لقمان در غلامان چون طُفَیْل ....... پرمعانی، تیره صورت همچون لیل
از آنجا که مولایش، ظاهربین بود، غلامان دیگر را بر لقمان ترجیح می داد؛ مثلاً، آنها را برای میوه چیدن و میوه آوردن به باغ می فرستاد، ولی لقمان را بر کارهای پست (مانند جارو کردن) می گماشت و همین روش او باعث می شد که غلامان نیز به لقمان به نظر کوچکی می نگریستند و گاهی او را آزار می دادند. در یکی از موارد، مالک غلامان، آنها را برای آوردن میوه به باغ فرستاد. آنها به باغ رفتند و میوه های مختلف چیدند و آوردند، ولی در غیاب مالک، آن میوه ها را خوردند. بعد که مالک آمد و تقاضای میوه ی تازه کرد، غلامان به دروغ گفتند: « میوه ها را لقمان خورد.» مالک از آن پس، با نظر خشم آلود به لقمان می نگریست و با او بدرفتاری می کرد:
خواجه را گفتند: لقمان خورد آن ........ خواجه برلقمان ترش گشت و گران
لقمان بفراست دریافت که راز ناسازگاری مالک با او چیست؟ نزد مالک رفت و چنین پیشنهاد کرد: ای صاحب من! ما را امتحان کن! این گونه که به همه ی ما مقداری فراوان، آب داغ بخوران و بعد سوار اسب بشو و به سوی بیابان بتاز و فرمان بده تا ما پیاده به دنبال تو بدویم و با این روش، راز را کشف کن:
امتحان کن جمله ما را ای کریم ......... سیرمان در ده تو از آب حمیم
بعد از آن ما را به صحرای کلان ......... تو سواره ما پیاده در دوان
آنگهان بنگر تو بد کردار را ......... صُنع های کاشف اسرار را
مالک، همین امتحان را کرد. غلامان همه به دنبال اسب می دویدند. آنها که میوه ها را خورده بودند، بر اثر دویدن، حالشان متغیّر شد و میوه ها را قی کردند، ولی از دهان لقمان جز آب صاف، چیزی بیرون نیامد:
چونکه لقمان را درآمد قی زناف ....... می برآمد از درونش آب صاف
به این ترتیب، راز… کشف شد و برای مالک، معلوم شد که میوه ها را غلامان خورده اند – نه لقمان. غلامان شرمسار شدند و لقمان، روسفید گشت. وقتی که حکمت لقمان، رازها را فاش بکند، پس حکمت خدا چیست؟ پس غافل مباش که روز قیامت نیز خائنان از پاکان این گونه مشخص می گردند و رازها فاش می شوند. با این که مجرمان به فاش شدن آنها بی میل هستند:
حکمت لقمان چوتاند این نمود؟....... پس چه باشد حکمت ربّ الوجود
یَوْمَ تُبْلیَ السَّرائر کُلُّها ....... بانَ مِنْکُمْ کامِنٌ لایَشْتَهی
به این ترتیب زمستان رفت و روسیاهی برای زغال ماند.
نار از آن آمد عذاب کافران ........ که حَجَر را نار باشد امتحان
داستان های مثنوی نوشته ی اشتهاردی
پرورش احساس با شعر
جمله در رنجیم و بیم و ابتلاء ......... می روند این ره به غیر اولیاء
می کشند این را ه را بیگار وار ......... جز کسانی واقف از اسرار کار
جهد کن تا نور تو رخشان شود ......... تا سلوک و خدمتت آسان شود / مولوی
رفتار سازی
غیر از بلاهای فردی لازم است انسان مراقب باشد دچار عذاب جمعی جامعه نشود در روایت است :
حضرت علی علیه السلام در بعضی اوقات از مصائب و گرفتاریهای آیندگان خبر می داد و راه درمان ابتلائات آنها را گوشزد می کرد.علی علیه السلام فرمود: زمانی بر مردم خواهد آمد که چند گناه بزرگ و عمل زشت در بین آنها پدید می آید .
* کارهای زشت آشکار می گردد و معمولی می شود .
* پرده های عفت و شرم پاره می گردد .
* زنا کاری و تجاوزهای ناموسی علنی می شود .
* مالهای یتیمان را حلال می شمارند و می خورند .
* رباخواری شیوع پیدا می کند .
* در کیل و وزنها ، کم و کاست می کنند .
* شراب را به اسم نبیذ حلال شمرده و می خورند .
* رشوه را به عنوان هدیه و شیرینی می گیرند .
* به نام امانت داری خیانت می نمایند .
* مردها خود را به شکل زنان و زنان خویش را به صورت مردها درمی آورند.
* به احکام و دستورات نماز بی اعتنائی می کنند
*حج خانه خدا را برای غیر خدا (برای ریا و یا تجارت) بجا می آوردند .
سپس ادامه داد: کیفراین زشتی ها این است که خداوند آنها را از فیوضات خود محروم می کند،. در این وقت باید ترسید از اینکه خداوند به طور ناگهانی آنها را کیفر کند (مانند زلزله و طوفان و سیل ). چرا که به دنبال آن کارها، بلاها مردم را فرا می گیرد، تا جائی که کسانی صبح سالم هستند ولی شب در دل خاک و قبر آرمیده اند و گاهی شب سالمند و بامدادان جزء مردگان هستند. وقتی چنین روزگاری پیش آمد، لازم است انسان همیشه وصیت کرده باشد که مبادا بلائی بر او فرود آمده و بدون وصیت بمیرد و واجب است نماز را در اول وقت آن بخواند چون ممکن است تا آخر وقت زنده نباشد.هر یک از شما آن زمان را درک کرد بدون وضو نخوابد و اگر برایش امکان دارد همیشه با وضو باشد چه ترس آن است که مرگ ناگهانی برسد، لذا خوب است با وضو باشد که روح با طهارت خدا را ملاقات نماید. من شما را ترساندم اگر بترسید و آگاه نمودم،اگر آگاه گردید و شما را پند دادم چنانچه پند گیرید پس در پنهانی و آشکار، از خدا بترسید و نباید کسی از شما بمیرد، مگر اینکه مسلمان باشد،زیرا هر کس به جزاسلام آئینی داشته باشد ازاو پذیرفته نیست و در آخرت زیان کاراست . بحار الانوار.
روضه کوتاه
برخی تصور میکنند بلا نشانه اینست که مورد عنایت خدا نیستند در حالیکه اشتباه می کنند ،گفت:
انکه در این بزم مقرب تر است .......... جام بلا بیشترش میدهند
لذا مصیبتی که بر حسین بن علی (ع) وارد شد بر کدامیک از ما وارده شده است ، در یک صبح تا ظهر هفده نفر از عزیزانش جلوی چشمانش به شهادت رسیدند ،یکی از آنها طفل شش ماهه بود که روی دست آقا بود و با لبهاش داشت با بابا بازی می کرد یه وقت ابی عبد الله دید دستانش به خون گلوی علی آغشته شد ، خون گلوی اصغر رو به آسمان پرتاب کرد و فرمود : خدایا چون تو میبینی بر من آسان است .....
